NVvH voor leden

Verkrijg hier toegang tot exclusieve NVvH ledencontent.

10 december 2020

De Fiber Optic RealShape Technology

Vanaf 2020 staat het onderwerp innovatie hoog op de agenda van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH). En dat is niet voor niets! Binnen de heelkunde vindt veel vernieuwing plaats. Het is belangrijk om goede initiatieven onderling uit te wisselen. Vandaag geven we de beurt aan Stijn Hazenberg, vaatchirurg en werkzaam in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht).

Een nieuw tijdperk
Hazenberg: ‘De innovatie die ik onder de aandacht wil brengen is de Fiber Optic RealShape Technology (FORS). Met de introductie van deze technologie gaan we een nieuw tijdperk in van beeld gestuurde endovasculaire therapie. Door gebruik te maken van licht en lichtvezels is het met de Fiber Optic RealShape Technology mogelijk om endovasculaire katheters en voerdraden real-time en in 3D te visualiseren.

Anno 2020 is minimaal invasieve therapie de gouden standaard binnen veel medische specialismen, zoals (chirurgische) oncologie, cardiologie (hartkatheterisatie) en veel deelspecialismen van de heelkunde. Binnen de vaatchirurgie heeft endovasculaire therapie de afgelopen decennia een revolutie teweeggebracht vergeleken met de klassieke open en invasieve operaties.

Hazenberg vervolgt: ‘Endovasculaire interventies worden röntgen geleid uitgevoerd. Dit heeft als groot nadeel dat dit potentieel direct en cumulatief schadelijk is voor de patiënt en het behandelteam. Een ander nadeel is dat de beeldvorming 2D en in grijstinten gevisualiseerd wordt (zoals televisie thuis tot de jaren zeventig). De interpretatie van deze beelden en de vertaling van deze beelden naar de 3D beeldvorming doen wij als dokters in ons hoofd.

Het einde van de loodschorten

Met de Fiber Optic RealShape Technology worden endovasculaire devices in het menselijk lichaam gevisualiseerd door gebruik te maken van licht door glasvezels.

Een bundel glasvezels is ingebouwd in katheters en voerdraden waar doorheen licht wordt uitgezonden dat heen en weer reist. Het patroon van de lichtbundel verandert door buigen en torderen van de katheter en voerdraden en aan de hand van het patroon van het terugkerende licht kan de software vervolgens een reconstructie maken van de katheters en voerdraden en in 3D weergeven in heldere kleuren.

Voorbeeld van een katheter met geïntegreerde glasvezels
Licht


Doordat de voerdraad en katheter zijn uitgerust met een witte tip is tevens goed te zien in welke richting deze devices wijzen.

Hazenberg vervolgt: ‘Deze visualisatie van het endovasculaire device kan over conventionele pre-operatieve beeldvorming geprojecteerd worden, zoals een CT Angiografe of per-operatief vervaardigd Digitale Substractie Angiografie (DSA). Er is dus GEEN röntgenstraling meer nodig om een endovasculair device zichtbaar te maken. En dat gaat voor patiënt en behandelteam in termen van stralingsreductie en een betere 3D visualisatie heel veel winst opleveren! De Fiber Optic RealShape Technology betekent potentieel het einde van de loodschorten voor dit type interventies.’

In het blauw de katheter en in het geel de voerdraad, geprojecteerd over een 3D reconstructie van een CTA
In het blauw de katheter en in het geel de voerdraad, geprojecteerd over een Digitale Substractie Angiografie

Van scratch af aan
Een persoonlijke drive en een goede samenwerking met een industriële of universitaire partner zijn vaak rand voorwaardelijk voor innovatie. Zo ook bij Stijn Hazenberg. ‘Persoonlijk vind ik het ontzettend interessant om van scratch af aan met een volledig nieuwe techniek aan de slag gaan; om iets te begeleiden van ‘een idee’ naar een product. Philips is voor de ontwikkeling van FORS, inmiddels al meer dan 8 jaar geleden, een samenwerking aangegaan met mijn collega Joost van Herwaarden en al in een vroeg stadium ben ik hierbij aangesloten. Twee jaar geleden hebben we deze technologie als eerste in de wereld klinisch kunnen testen in studieverband in ons ziekenhuis. Ik werk hierin samen met een zeer gemotiveerd en multidisciplinair samengesteld team van Philips en collega’s uit het UMC Utrecht. Deze samenwerking is echt onmisbaar! Medisch inhoudelijk is mijn persoonlijke drive om de veiligheid van de zorg aan patiënten en endovasculair interventionisten te verbeteren.

Blijven samenwerken
De doorontwikkeling van de Fiber Optic RealShape Technology vindt plaats in samenwerking met Philips en enkele vooraanstaande internationale collega’s. Na de succesvolle ‘first in human study’ in Utrecht, loopt  nu een ‘registry study’ in het het University Medical Center Hamburg-Eppendorf en in het UMCU. Enkele andere grote centra in het buitenland en het Maastricht UMC zullen hoogstwaarschijnlijk ook spoedig in deze registry gaan participeren. Hazenberg: ‘Het is mijn verwachting dat FORS geïntegreerde devices binnen enkele jaren commercieel verkrijgbaar zijn. Het gebruik van röntgenstraling zal fors afnemen en de kwaliteit van de endovasculaire technieken en beeldvorming zal sterk verbeteren. Wanneer deze techniek effectief blijkt, dan is deze in de toekomst potentieel ook geschikt voor cardiologische interventies, denk aan het dotteren van kransslagaders. Wereldwijd gaat het dan om een zeer groot aantal interventies op jaarbasis.’ Hij vervolgt: ‘Ik hoop echt van harte dat wij als dokters, de betrokken ziekenhuizen, de zorgverzekeraar en Philips het belang van deze nieuwe techniek blijven inzien en blijven samenwerken. De reacties van mijn collega’s in het veld weerspiegelen het revolutionaire gehalte van de Fiber Optic RealShape Technology. De toepassing van deze techniek wordt door veel collega’s binnen de vaatchirurgie als een nieuw tijdperk gezien.